Circadiaans ritme voeding speelt een cruciale rol in je dagelijkse eetgedrag. Het bepaalt de momenten waarop je lichaam actief is en wanneer het moet rusten. Na een periode van activiteit, heeft je lichaam rust nodig om goed te kunnen functioneren. Maar maakt het bijvoorbeeld uit wat je eet vlak voor het slapen gaan? En wat is de invloed van je voeding op je lichaam’s interne klokken?
De oermensen en het bioritme
Vroeger hield men minder rekening met het circadiaans ritme voeding, terwijl onze lichamen dit vanuit de evolutie wel gewend zijn. In de tijd van onze oerouders was het niet altijd een feest qua voedselaanbod.
Er waren periodes van vasten en voeden. Als men een dier had gevangen, werd er groots gegeten. Een mislukte jacht betekende echter een lange periode van vasten.
Deze manier van leven, gecombineerd met het natuurlijke slaap- en waakritme zorgde wel voor gezonde en fitte mensen. Tegenwoordig is dit niet meer het geval.
Onze lichamen worden niet meer uitgedaagd door de acute stress van vasten, jagen en verzamelen. Waar de oermens als het ware gedwongen was om actief te zijn bij daglicht, en te rusten in het donker, is dit voor ons niet het geval. We eten ook de hele dag door, zonder rekening te houden met dit natuurlijke slaap- en waakritme.
Klokken van het lichaam: centrale en perifere klokken
Buiten de centrale biologische klok die zich bevindt in je hersenen, hebben jouw organen een soortgelijk systeem. Deze zogeheten perifere klokken lopen gewoonlijk gelijk met de centrale klok.
Beide systemen worden onder invloed van daglicht, eettijden en sociaal contact met elkaar gesynchroniseerd.
De organen in je spijsverteringsstelsel maken dan op de juiste momenten allerlei enzymen en hormonen aan. Dit gebeurt om je dagelijkse spijsvertering goed te laten verlopen.
Chronodisruptie en het effect van onregelmatige eetmomenten
In onze 24-uurs maatschappij wordt er weinig rekening gehouden met vaste eettijden. In plaats van dat er tijd wordt gemaakt om te eten, eet men wanneer er tijd is. Veel mensen hebben daardoor weinig ritme, wat leidt tot een verstoring van het interne bioritme en chronodisruptie.
Chronodisruptie kan leiden tot een onbetrouwbaar hongergevoel, beginnende insulineresistentie, en problemen met spijsvertering. Wanneer je buiten de natuurlijke tijden eet, zoals een zware maaltijd laat in de avond, kan dit zorgen voor een onrustige nacht en vermoeidheid de volgende dag.
Het belang van het synchroniseren van je eetgedrag
Als je gewend bent om bijvoorbeeld drie keer per dag rond dezelfde tijd te eten, dan lopen je interne klokken en je eetgedrag synchroon. Dit helpt je spijsverteringsorganen te synchroniseren, waardoor ze op het juiste moment enzymen en hormonen aanmaken.
Het is belangrijk om consistent te zijn met je eetmomenten. Zorg ervoor dat je na de laatste maaltijd niet meer eet en vermijd eten vlak voor het slapen. Dit zorgt ervoor dat je lichaam tijdens je slaap niet hard hoeft te werken om voedsel te verteren en het bioritme niet wordt verstoord.
Duurzaamheid binnen je lichaam: autofagie
Wist je dat je lichaam in staat is om beschadigde cellen te recyclen? Dit proces, genaamd autofagie, vindt plaats na periodes van vasten (12 tot 16 uur). Tijdens het vasten worden beschadigde deeltjes in je cellen gerecycled, wat helpt om je gezondheid op celniveau te behouden.
Periodes waarin je niet eet (zoals tussen het avondmaal en ontbijt) zijn dus net zo belangrijk voor je gezondheid als periodes waarin je eet. Door ’s avonds niet te eten, geef je je lichaam de kans om cellen te herstellen en op te laden.
Het belang van eetmomenten: ontbijt versus diner
Nu je weet hoe belangrijk het is om op natuurlijke tijden te eten, rijst de vraag: maakt het uit wat je eet en wanneer? Uit onderzoek blijkt dat de timing van je maaltijden van invloed kan zijn op je metabolisme en gezondheid. Bijvoorbeeld:
- Groot ontbijt, klein diner: Mensen die een groot ontbijt aten en een klein diner, verloren meer gewicht en werden gevoeliger voor insuline.
- Klein ontbijt, groot diner: De groep die dit omdraaide, had deze voordelen niet, zelfs als de totale voedingsinname hetzelfde was.
Dit komt doordat je lichaam ’s ochtends gevoeliger is voor insuline en je koolhydraten efficiënter omzet in energie. Een groot ontbijt zorgt ervoor dat je de hele dag minder honger hebt en beter omgaat met je bloedsuikerspiegel.
Meer inzicht in je bioritme en gezondheid
Samenvattend is het dus van cruciaal belang om je eetgedrag af te stemmen op je circadiaans ritme. Door je eetmomenten te synchroniseren met je interne klokken kun je je energie beter reguleren, je spijsvertering optimaliseren, en zelfs het risico op chronische ziekten zoals insulineresistentie verlagen.
Volgende week gaan we verder in op bioritme en de invloed ervan op je spijsvertering. Zorg dat je de Cure4life pagina in de gaten houdt!